Bán hàng là chính
Năm 2017, một doanh nghiệp lữ hành ở Nam Định đã mời và đưa hơn 100 hội viên Hội Cựu chiến binh xã Tây Kỳ (Tứ Kỳ) đi du lịch trải nghiệm miễn phí tại tỉnh này. Mọi người ai cũng phấn khởi vì lần đầu tiên họ đi du lịch mà không phải bỏ tiền túi. Người của doanh nghiệp này đã giới thiệu đến các cựu chiến binh xã Tây Kỳ khá nhiều địa điểm du lịch trải nghiệm tại tỉnh Nam Định. Tuy nhiên, thực tế họ chỉ đưa mọi người đến tự do tham quan tại đền Trần trong chốc lát rồi đưa về các cửa hàng giới thiệu và bán các sản phẩm như máy tuốt lúa, máy lọc nước, quạt điều hòa, đồ gia dụng... Vậy là chuyến du lịch trải nghiệm trở thành một buổi mua bán hàng. Tại đây, các nhân viên của doanh nghiệp tổ chức thuyết minh, tư vấn về từng loại sản phẩm. Kết thúc buổi du lịch trải nghiệm miễn phí, các cựu chiến binh xã Tây Kỳ được mời một bữa cơm với vài ba món ăn đơn giản như ở nhà. "Họ bán hàng là chính. Từ lần sau chúng tôi sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định tổ chức cho hội viên đi du lịch kiểu này", ông Nguyễn Ngọc Kiềm, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Tây Kỳ nói.
Trung tuần tháng 8 vừa qua, tài khoản facebook "Người Chí Linh" đăng status phản ánh một doanh nghiệp đã lừa người dân tham gia tour du lịch "0 đồng" để bán hàng với giá cao gấp nhiều lần so với thị trường. Cụ thể, doanh nghiệp này đã đưa 111 người đến tự do tham quan tại khu di tích Côn Sơn trong 40 phút nhưng không đưa sang tham quan khu di tích Kiếp Bạc. Nếu ai muốn sang đó phải nộp mỗi người 30.000 đồng tiền xe. Những người tham gia tour du lịch "0 đồng" sau đó được đưa về một nhà nghỉ mà doanh nghiệp lữ hành nói là "văn phòng công ty" ở phường Cộng Hòa (Chí Linh). Tại đây, họ tổ chức giới thiệu và bán các sản phẩm: trà chùm ngây, đèn pin, thuốc xoa bóp Phú Vương bách cốt, máy xay sinh tố, bộ nồi đa năng. Bằng những chiêu thức bán hàng tinh vi, doanh nghiệp này đã dụ dỗ được nhiều người cả tin mua hàng. Nhiều người nghĩ mình đã mua được đồ xịn, giá rẻ nhưng thực chất đều đắt hơn ngoài thị trường. Thuốc xoa bóp Phú Vương bách cốt ở hiệu thuốc có giá 195.000 đồng nhưng doanh nghiệp bán cho khách 350.000 đồng/hộp; giá 1 bộ máy xay sinh tố có thương hiệu ngoài thị trường chỉ 1,2 - 2 triệu đồng nhưng doanh nghiệp bán cho khách loại máy xay bằng nhựa dẻo (không rõ nguồn gốc) 2,2 triệu đồng/bộ...
Khi ra về, hầu như người nào cũng xách trên tay những món hàng được doanh nghiệp bán với giá đắt đỏ (Ảnh khai thác từ tài khoản facebook “Người Chí Linh”)
Trao đổi với chúng tôi, lãnh đạo phường Cộng Hòa (Chí Linh) xác nhận có sự việc này. Ngay sau khi nhận phản ánh của người dân, Công an phường đã cùng với Công an thị xã Chí Linh xuống nắm bắt tình hình, xác định được doanh nghiệp tổ chức tour du lịch miễn phí và bán hàng cho người dân là Công ty TNHH Mai Linh Kiệt ở TP Hải Dương. Người dân tham gia vào tour du lịch này đến từ một số huyện trong tỉnh. Lực lượng công an đã lập biên bản, yêu cầu doanh nghiệp trên chấm dứt việc tổ chức tour du lịch miễn phí, bán hàng giá cao tại Chí Linh. Từ đó đến nay, trên địa bàn phường không còn xuất hiện doanh nghiệp tổ chức tour du lịch “0 đồng” kết hợp bán hàng.
Tăng cường quản lý hoạt động du lịch
Đã có rất nhiều người dân trong tỉnh từng tham gia du lịch "0 đồng", du lịch trải nghiệm miễn phí như trên. Các doanh nghiệp tổ chức những kiểu du lịch này thường không đăng ký hoạt động trong lĩnh vực du lịch. Họ hướng hoạt động của mình về các vùng quê, lợi dụng uy tín của các tổ chức hội, đoàn thể địa phương để lôi kéo người dân tham gia, sau đó thu lợi nhuận thông qua hoạt động bán hàng với giá đắt đỏ. Thực trạng này không chỉ xuất hiện ở Hải Dương mà còn xuất hiện tại nhiều tỉnh, thành phố như Hà Nội, Bắc Ninh, Nghệ An...
Qua tìm hiểu được biết, du lịch "0 đồng" xuất hiện ở Việt Nam từ khoảng cuối năm 2016 đến đầu năm 2017. Một số doanh nghiệp lữ hành Trung Quốc và Việt Nam bắt tay nhau đưa khách từ Trung Quốc sang Quảng Ninh với giá "0 đồng". Vào Việt Nam, các du khách được đưa đến các cửa hàng mua sắm riêng biệt và mua hàng với giá cao. Các doanh nghiệp sẽ nhận tiền hoa hồng từ các cửa hàng. Hiện nay, du lịch "0 đồng" không chỉ xuất hiện ở Quảng Ninh mà còn ở nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng trên cả nước. Có thể cách làm du lịch "0 đồng" này đã được các doanh nghiệp "ma" học tập và áp dụng tại các vùng quê như hiện nay.
Đại diện một số doanh nghiệp lữ hành cho rằng du lịch "0 đồng" hay du lịch trải nghiệm miễn phí thực chất là hoạt động lừa đảo khách hàng thông qua hoạt động bán hàng với giá "cắt cổ". Bởi kinh doanh du lịch mà không lấy tiền thì không thể tổ chức được các hoạt động ăn, nghỉ, tham quan cho du khách. Hiện nay tại Hải Dương cũng chưa có một doanh nghiệp lữ hành nào làm tour du lịch "0 đồng". Đại diện Công ty TNHH Du lịch quốc tế dòng chảy Việt (TP Hải Dương) khẳng định: "Chúng tôi sẽ không làm tour du lịch 0 đồng vì sẽ mất uy tín. Người dân nên cân nhắc kỹ và cần nâng cao cảnh giác khi tham gia các tour du lịch kiểu này".
Có ý kiến cho rằng sở dĩ các doanh nghiệp "ma" vẫn lừa được người dân, nhất là ở các vùng nông thôn tham gia du lịch "0 đồng" là do chính quyền địa phương vẫn chủ quan, dễ dãi trong việc chấp thuận để họ giao dịch với các tổ chức hội. Các cơ quan chức năng cần có biện pháp chấn chỉnh hoạt động du lịch tại các vùng nông thôn. Tự thân mỗi người dân cũng cần thận trọng khi lựa chọn tham gia các loại hình du lịch phù hợp, tránh bị lừa đảo.
BÌNH MINH (Báo Hải Dương điện tử)