UBND tỉnh vừa có tờ trình đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ công nhận bảo vật quốc gia đối với 3 hiện vật là hệ thống bia động Kính Chủ ở xã Phạm Mệnh (Kinh Môn), bia “Côn Sơn Tư Phúc tự bi” tại chùa Côn Sơn (Chí Linh) và bệ đá hoa sen chùa Hào Xá, xã Thanh Xá (Thanh Hà).
Hệ thống bia động Kính Chủ có khoảng 50 tấm bia được khắc trên vách động. Nội dung các tấm bia chủ yếu là các bài thơ, văn ca ngợi phong cảnh, con người, vùng đất nơi đây do các vua chúa, quan lại, nhân sĩ, sư sãi từ thời Trần đến thời Nguyễn… sáng tác. Bia “Côn Sơn Tư Phúc tự bi” được dựng năm 1607, nói về quá trình tôn tạo chùa Côn Sơn do nhà sư Mai Trí Bản (tức cụ Tổ Sâu) chủ trì thực hiện. Bệ đá hoa sen chùa Hào Xá có từ thời Trần, chạm khắc hình hoa văn chim thần, hoa sen, mây trời…
Côn Sơn Tư Phúc tự bi trong một lần về thăm chùa.Bác Hồ đọc bia
Bia Côn Sơn Tư Phúc tự bi dựng năm Hoằng Định tứ 8 (1607). Bia có 6 mặt, tóm tắt nội dung như sau: Chùa Côn Sơn có từ thời Trần. Là nơi trụ trì của Đệ tam tổ thiền phái Phật giáo Trúc Lâm Huyền Quang Tôn Giả. Năm 1067, sư trụ trì là Mai Trí Bản trùng tu, xây dựng thiêu hương, tiền đường, hậu đường, tả hữu hành lang, tam quan, thượng điện,… Trùng tu tượng Phật, lại khắc các Kinh sách. Các hội chủ và tín nữ trên 150 người công đức tiền xây dựng 16 gian hành lang, 13 gian Đông hành lang, xây dựng tam quan, hậu đường và Tây hành lang nhà chùa. Trong bia có bài minh nội dung ca ngợi cảnh đẹp của Côn Sơn.
Trời xây Nam quốc,
Đất dựng Bắc thành.
Tráng thay huyện Phượng,
Đẹp thay động Thanh.
Ba nghìn thế giới,
Khoe đệ nhất hình.
Yên Tử dựng trụ,
Bình Than tây thành.
Huyền Đinh sau trấn,
Lục thủy tiền nghênh.
Phong cảnh tuyệt mỹ,
Hạc ca trời ấm.
Nguy nga tự vũ,
Diệu tướng kim tinh.
Lâu đài trăng sáng,
Chuông trống gió rung.
Tay vui ghế tựa,
Miệng đọc chân kinh.
Suối rồng phun ngọc,
Đất thánh phúc sinh.
Thân tu thành Phật,
Con cháu trâm anh.
Phúc dày lộc hậu,
Ngựa kéo xe nhanh.
Quyền cao chức trọng,
Nổi danh triều đình.
Đất trời xoay chuyển,
Thiên hạ thái bình.
Vạn phương thần phục,
Thánh chúa vạn minh.
Vạn năm công đức,
Vạn đại bi danh.
Ngày 15 tháng 2 năm 1965, Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Côn Sơn, Người đã đọc tấm bia này. Hình ảnh Cụ Hồ đọc bia chùa Côn Sơn như biểu tượng văn hóa của xứ Đông./.